Tư vấn chuyên môn bài viết:
BÁC SĨ DƯƠNG THỊ THÙY NGA
Răng bị sâu là bệnh khá phổ biến, dễ mắc với nhiều lứa tuổi, từ các bé sơ sinh cho đến người già mà không có bất kỳ phân biệt nào. Vậy bệnh sâu răng là gì, nguyên nhân của sâu răng và cách chữa trị thế nào? Hãy cùng nha khoa Beamdental tìm hiểu ngay để có những phương pháp chữa trị kịp thời nhé!
Sâu răng là gì? Những giai đoạn của bệnh sâu răng
Bệnh sâu răng tiếng anh gọi tooth decay hay caries, là một trong số ít các bệnh lý răng miệng nguy hiểm nhất hiện nay. Hiểu một cách đơn giản, sâu răng là tình trạng phá huỷ mô cứng ở răng (hoặc thường gọi là hiện tượng mất nước) được gây nên do sự tăng trưởng của vi khuẩn ở mảng bám miệng. Tình trạng này hình thành ra những lỗ li ti trên bề mặt răng.
Sâu răng bắt đầu diễn ra ở bề mặt thân răng hay quanh gốc răng, sau lan dần đến men răng, ngà răng và nguy hiểm nhất là xâm lấn vào tủy răng. Các mức độ bệnh sâu răng phát triển theo 4 giai đoạn sau:
- Giai đoạn 1: Đây là giai đoạn bệnh tiến triển. Quan sát kĩ trên bề mặt răng sẽ có các mảng trắng màu xám hay vàng ánh nâu. Đây có thể là những mảng bám và sâu răng. Thường giai đoạn này sẽ khó để chẩn đoán sâu răng nếu không kiểm tra và vệ sinh răng miệng định kỳ.
- Giai đoạn 2: Một số loại vi khuẩn sẽ lợi dụng các mảng bám và sâu răng này sinh sôi và nảy nở. Chúng tấn công, hủy hoại men răng sẽ khiến các vùng đã bảo vệ ngả sang màu đen.
- Giai đoạn 3: Lỗ sâu răng phát triển to và sâu khiến răng trở nên nhạy cảm. Tuỷ răng sẽ bị viêm rất đau khiến hơi thở có mùi.
- Giai đoạn 4: Vi khuẩn tấn công tới tuỷ răng sẽ làm viêm và chết tủy. Trong giai đoạn này nếu không được chữa trị sớm các vi khuẩn sẽ tấn công vào dây thần kinh ở răng và xương hàm làm sưng, viêm hay đặc biệt là hoại tử mô xung quanh chân răng.
Dấu hiệu nhận biết răng bị sâu
Dấu hiệu nhận biết răng bị sâu: Thông thường, khi răng mới bắt đầu xuất hiện sâu sẽ không có bất cứ triệu chứng nào. Nhưng khi tình trạng sâu răng tăng lên sẽ có những dấu hiệu dễ dàng nhận biết như sau:
- Nhìn xuống lỗ sâu: Bạn sẽ cảm thấy men và ngà răng đang chảy máu. Nếu sử dụng que cạo ngà răng hút sạch vụn dơ thức ăn trong lỗ thì sẽ thấy lòng lỗ sâu và miệng lỗ.
- Nướu sưng hay xuất huyết: Vi khuẩn gây sâu răng phát triển khiến mô nướu trở nên nhạy cảm. Khi có lực tác động như việc đánh răng hay sử dụng chỉ nha khoa, nướu sẽ dễ dàng bị tổn thương và gây nhiễm khuẩn.
- Đau buốt răng khi nhai: Là trường hợp thức ăn rơi vào lỗ sâu, sau khi ăn chua, cay, ngọt. .. sẽ trở nên tê buốt. Răng đau và dấu hiệu hay gặp
- Hơi thở có mùi: Thức ăn bám ở kẽ răng lâu ngày, không được làm sạch là điều kiện lý tưởng để vi khuẩn sinh sôi phát triển gây nên mùi khó chịu trong hơi thở. Hơn nữa, vi khuẩn cũng gây nên vị chát trong miệng khiến giảm cảm giác khi ăn.
- Đau buốt khi ăn uống nhai: Vi khuẩn xâm nhập khiến các ngà răng bị tổn thương và tác động đến dây thần kinh, do vậy răng cũng trở nên tê nhức. Triệu chứng rõ ràng hơn khi sử dụng thức ăn quá nóng hay quá cay. Cơn đau sẽ khiến bạn choáng váng và cảm giác rát lan khắp cơ thể vô cùng khó chịu.
- Dấu hiệu khác: Bên cạnh các triệu chứng sâu răng ở trên, người bệnh cũng sẽ bị đau đầu, sốt cao và răng tê nhức lan tỏa ra cả vùng mặt.
Nguyên nhân khiến răng bị sâu?
Nguyên nhân khiến răng bị sâu? Có 2 nguyên nhân chính của sâu răng là vi khuẩn trong miệng và những mảng bám do thức ăn nằm ở trong kẽ răng.
Trên thực tế, sự xuất hiện của một số loại vi khuẩn trong khoang miệng là vô hại. Tuy nhiên, Streptococcus mutans, Lactobacillus và một số loài Actinomyces sẽ tiết nhiều axit khi phân huỷ đường trong những mảnh vỡ thức ăn dư thừa, qua đó tạo lỗ sâu răng. Lâu ngày, những lớp bên trong như men răng hoặc tủy răng và cả dây thần kinh, mạch máu cũng có khả năng bị tổn thương nặng.
Ngoài ra, các yếu tố khác làm gia tăng nguy cơ bị bệnh sâu răng bao gồm:
Vệ sinh răng miệng yếu hoặc sai cách: Nếu răng không được chải rửa đều đặn và đúng cách sẽ tạo cơ hội để vi khuẩn xâm nhập. Do đó, cần chải sạch răng ít nhất 2 lần/ngày, đặc biệt sau khi dùng đồ uống hoặc thức ăn có màu. Đồng thời, đánh răng đúng cách nên bằng bàn chải lông mềm hoặc kết hợp dùng cả cây tăm bông, chỉ nha khoa và nước súc miệng.
Thói quen ăn vặt: Những món ăn chế biến từ kẹo cứng, bánh quy hoặc nước ngọt có gas khiến lượng đường trong khoảng miệng lên cao là cơ hội để nhiều vi khuẩn phát triển mạnh mẽ hơn.
Ăn các thực phẩm có tính axit cao như Chanh, giấm, nước ép trái cây khi dùng sẽ góp phần bào mòn men răng.
Tụt nướu: Khi nướu bị tổn thương sẽ tiến tới tạo mảng bám trên các chân răng. Lúc này, những ngà răng sẽ trở thành nạn nhân của vi khuẩn. Do đó, việc vệ sinh răng miệng và đánh răng thường xuyên sẽ là cách giúp ngăn chặn tình trạng sâu răng.
Thiếu nước: Mất nước liên quan với tình trạng hôi miệng và giảm nước bọt. Trong khi đó, nước bọt đóng vai trò chính trong việc làm rửa trôi thức ăn và mảng bám. Hơn nữa, các khoáng chất có trong nước bọt cũng giúp điều trị sâu răng sớm và ngăn chặn vi khuẩn xâm nhập.
Hàm răng nứt gãy hoặc yếu: Chân răng khi bị yếu, đứt gãy sẽ là cơ hội để vi khuẩn xâm nhập và phát triển mảng bám. Vì mảng bám lâu năm không được vệ sinh sạch thu hút vi khuẩn cư trú và tăng trưởng, tạo nên sâu răng.
Mắc một vài bệnh: Những trường hợp bị hội chứng trào ngược dạ dày thực quản, axit dạ dày cũng có nguy cơ cọ xát với răng khiến răng nhanh mòn và lâu ngày đưa ra sâu răng.
Những ai có nguy cơ răng bị sâu nhất?
Bất kỳ ai cũng đều có nguy cơ bị sâu răng xâm nhập, tuy nhiên sẽ có những nhân tố ảnh hưởng làm gia tăng nguy cơ này sau:
Vị trí sâu răng hay thấy nhất đó là răng hàm. Do nó có rất nhiều rãnh nên những vụn thức ăn không được rửa kỹ, lâu ngày sẽ tích lũy lại gây sâu răng.
Một số thực phẩm từ trái cây sấy như soda, mứt, kẹo, trứng, sữa, phô mai, khoai tây rán. .. bám trên răng lâu ngày có nguy cơ mắc bệnh cao hơn nữa.
Trẻ nhỏ trong khi dùng sữa, nước trái cây, sữa bột, nước có ga. .. cũng không vệ sinh răng sau ăn.
Không bổ sung Fluoride – khoáng chất để ngăn ngừa răng mòn. Nó được sử dụng phổ biến trong thành phần của nước súc miệng và kem đánh răng.
Người già và trẻ em có nguy cơ phát triển răng miệng cao hơn so với đối tượng khác.
Người mắc trào ngược dạ dày thực quản và ợ chua khiến các axit dạ dày chảy vào miệng. Điều đó khiến men răng nhanh hỏng hoặc răng dễ gãy.
Người có chứng lười nhai và biếng ăn uống dễ bị mòn răng do sâu răng đến sớm.
Hậu quả khi răng bị sâu nhưng không điều trị
Sâu răng không thể tự khỏi mà còn có xu hướng càng trở nên trầm trọng hơn nữa nếu không điều trị tận gốc từ.
– Ảnh hưởng đến sức khỏe răng miệng
Bị sâu răng ảnh hưởng trực tiếp lên sức khỏe răng miệng. Theo thời gian, cấu trúc của răng bị phá huỷ gây đau. Để lâu dài đưa tới tình trạng viêm tuỷ, tắc tuỷ, liệt cơ và nguy hiểm hơn nữa là rụng răng.
– Gây mất răng
Sâu răng ở tình trạng trung bình đã xuất hiện các đốm đen trên mặt răng. Còn nặng hơn nữa là lỗ màu nâu hay đen với kích thước khác nhau được nhìn thấy khi nói chuyện. Ngoài ra có một vấn đề nghiêm trọng khác hơi thở bốc mùi sẽ khiến bạn không thể tập trung.
– Nguy hiểm đến sức khoẻ
Răng sâu không được điều trị hay chăm sóc sai cách sẽ đưa tới các biến chứng nguy hiểm như viêm tủy, nhiễm trùng. Vết hoại tử nặng hơn khiến cả khu vực hàm mặt trở nên biến dạng. Nếu mức độ nhiễm trùng tăng dần sẽ nhiễm trùng máu và đe dọa đến tính mạng.
Ở thời điểm này, bạn còn chưa thể nhận thức rằng răng miệng đang dần hoàn thiện. Do vậy mọi người nên đi khám răng miệng định kỳ khoảng 1 – 2 lần/năm. Nếu phát hiện sâu răng, bạn nên tìm ngay cơ sở nha khoa uy tín. Tuyệt đối không tự ý dùng thuốc kháng sinh khi chưa có sự chỉ định của bác sĩ.
Răng bị sâu lâu năm không nhổ có nguy hiểm không?
Răng bị sâu lâu năm không nhổ có nguy hiểm không? Sâu răng là bệnh lý rất hay mắc. Nhưng răng sâu không nhổ có tốt không và nếu nhổ thì tại sao trường hợp đó được mọi người chú ý. Điều này còn tuỳ thuộc theo mức độ sâu răng cũng như tình trạng sức khỏe răng miệng của từng người.
Trường hợp răng bị sâu không cần điều trị
Sâu răng không cần điều trị trong trường hợp răng bị nhẹ hoặc mức độ sâu không tác động đến chân răng, cụ thể:
– Khi răng có lợi nếu điều trị kịp thời thì mức độ ảnh hưởng sẽ dừng ở phần men răng. Bác sĩ sẽ tiến hành làm vệ sinh, trám răng và tuỷ răng nhằm điều trị triệt để ổ sâu răng.
– Khi răng đã đâm sâu vào tủy nhưng chỉ tổn thương ở chân răng. Phần chân răng còn lại sẽ được xử lý tuỷ và lấp đầy thân răng.
– Khi răng đã tháo tủy nhưng không còn khả năng ăn nhai thì bác sĩ sẽ làm đầy phần sâu và đặt lại răng nhằm bảo vệ tối đa răng thật.
Sau quá trình giải quyết dứt điểm phần răng hư đã chữa trị thành công, bạn cần chăm sóc răng miệng cẩn thận, có chế độ ăn uống phù hợp để không bị táo bón. Đặc biệt răng đã bị tháo tủy hoàn toàn có thể đặt sứ tuy nhiên lâu dài dễ bị gãy vì độ chắc và giòn sẽ suy giảm khi không được tuỷ nuôi. Khi nhai đồ cứng, bạn chú ý một chút hoặc tốt nhất là không nuốt nhằm bảo vệ an toàn cho răng.
Trường hợp răng bị sâu cần điều trị
Sâu răng cần cắt bỏ khi tình trạng viêm càng nghiêm trọng. Phần răng sâu kích thích men và vi khuẩn có khả năng xâm nhập chân răng, gây tổn thương ở xương hàm cần phải cắt bỏ. Bên cạnh đó, những trường hợp như sâu răng ở phần chân răng, sâu răng do lệch hàm hay viêm nướu, bác sĩ sẽ tiến hành cắt bỏ răng bị hỏng.
Nếu cắt toàn bộ răng hỏng, bạn phải đối diện với các hệ quả dài hơn:
Lực nhai của hàm bị suy giảm nghiêm trọng. Thức ăn không được nhai kỹ sẽ tổn hại cho hệ thống ruột khi dạ dày hoạt động quá tải. Đặc biệt nếu răng không phải là răng hàm thì nhiệm vụ nhai bị đè lên răng còn lại khiến chất lượng chúng kém đi.
Bị trật khớp nhai khi không có răng cân xứng với hàm trên làm sưng lợi, viêm nướu, . ..
Dễ gây gãy xương vùng răng hàm trong khi răng xô lệch. Về dài hạn ảnh hưởng tới cơ nhai. Về cạnh đó, chúng ảnh hưởng tiêu cực lên toàn bộ khuôn mặt khiến các má nhỏ hơn, da nhăn và mặt chảy xệ.
Cũng vì lý do trên mà sau khi mất răng, bác sĩ hay khuyên bạn cần chụp hình phục hình lại răng. Tùy theo lứa tuổi và chỗ răng bị mất để có các phương pháp phục hình phù hợp nhất. Ối với người lớn tuổi có thể dùng men răng sứ để thay phần răng đã hỏng.
Ngoài ra, phương pháp được đánh giá cao và an toàn nhất có thể nói đến là cấy implant. Sử dụng công nghệ này, răng đã hỏng sẽ thay toàn bộ bởi răng implant. Nhờ có implant thay phần chân răng nên biến chứng mất xương sẽ được giảm thiểu. Đồng thời mang lại cảm giác ăn nhai y như thực.
Như vậy trên đây là tất cả những thông tin về răng bị sâu và những cách điều trị. Hy vọng sẽ mang lại những kiến thức hữu ích dành cho bạn để chăm sóc sức khỏe răng miệng thật tốt.
